Bezoek Zulu-school en Sangoma

Om klokslag 08.30 u komt Isaaq ons ophalen bij onze lodge voor een bezoek aan een Zulu dorp in de bergen. Isaaq is onze gids en chauffeur  voor vandaag en is geboren en getogen Zulu. Op het programma staat vandaag een bezoek aan een basisschool en een Sangoma (traditionele genezer in Zulu). De rit zal ongeveer 45 minuten duren en gaat over onverharde bergwegen langs suikerrietvelden, onderweg komen we veel mannen tegen die net  met hun werk als rietplukker klaar zijn. Volgens Isaaq starten ze in de vroege ochtend/nacht i.v.m. de hitte en moet men 6 rijen riet afsnijden. Daarna worden ze contant betaald en kunnen ze naar huis. Het suikerriet wordt vervolgens met tractoren naar de centrale laadplaats gebracht waar alles per spoor voor verwerking naar de fabriek wordt gebracht. Overal op de weg liggen stukken suikerriet, volgens Isaaq eten de apen de resten op (dan hebben de leeuwen af en toe ook een “sweet monkey”)

Isaaq verteld dat we voor het bezoek aan de basisschool eerst verse groenten in gaan kopen die we dan schenken zodat men hier een warme maaltijd voor de kinderen voor kan bereiden. We kopen de groente bij de plaatselijke markt want dan komt het geldt indirect ten goede aan de kinderen. Er staan veel verschillende groentekraampjes en we kopen bij iedere kraam iets van groente om de opbrengsten voor iedereen eerlijk te verdelen. Voor de beeldvorming    een grote groene kool kost 20 Rand (ongeveer 1 euro 10) Uit respect worden alleen foto’s gemaakt van de mensen achter de kramen waar iets gekocht wordt. Na een rondje van 20 minuten en diverse soorten groenten rijker , gaan we op weg naar de plaatselijk school.  

We passeren enkele meters voor de school het huis van Isaaq, een gezellig huisje waar hij samen met zijn vrouw en 3 dochters woont. We worden ontvangen door de directrice van de school (big mama met een zwarte jurk) in haar office (een hokje van 4 bij 4 waar verder nog 3 mensen werken) Ze heet ons van harte welkom en neemt de groenten in ontvangst, deze zullen de volgende dag gebruikt worden voor de warme maaltijd van de kinderen.

Op deze school zitten 650 kinderen, de grootte van de klassen variëren van 45 tot 62 kinderen per klas. (bij ons vinden we 30 al aan de hoge kant J)De klassen zijn voorzien van eenvoudige bankjes en stoeltjes een groot bord. We beginnen bij de jongste groepen, de kinderen zitten netjes te luisteren naar de juffrouw en kijken op wanneer er ineens 4 blanken mensen binnen komen. Toch voelt het niet als indringer (gelukkig) ze dragen bijna allemaal een rood uniform op enkele kinderen na. (deze kinderen hebben onvoldoende geld om een uniform te betalen) De kinderen zingen samen met de juffrouw een liedje over de maanden van het jaar voor ons, erg leuk. (je zou er zo een paar mee willen nemen van die kleine bruine schatjes)

Vervolgens lopen we samen naar de andere klaslokalen  van de hogere groepen, inmiddels hebben de kinderen pauze en zijn ze buiten aan het spelen. Van school krijgen ze een warme maaltijd aangeboden (rijst met zoete aardappel en groentesaus) Ze staan allemaal netjes in de rij te wachten tot ze wat eten krijgen. We spreken enkele onderwijzers en vertellen dat Manon een opleiding als onderwijzer doet, dat vinden we erg interessant. In zuid Afrika geven de leraren niet in alle vakken les maar wisselen ze vak per klas, Manon verteld dat in Nederland de onderwijzer wel alle vakken geeft, dat is pittig zeggen ze.

Een oudere onderwijzer zit in de hoek van de klas het huiswerk te checken en ik raak met hem in gesprek. Ik geef aan dat ik me als blanke in zuid Afrika toch een beetje bezwaard voel vanuit onze rol uit de geschiedenis . Hij geeft aan dat dit absoluut niet hoeft, de blanken hebben ons heel veel goeds gebracht zoals veel kennis en technieken waardoor wij een rijker leven hebben.  Men is blij dat we geïnteresseerd in hun cultuur en hij hoopt dat hij zelf ook een keer Nederland kan bezoeken.  

 We lopen verder over het terrein waar alle kinderen geïnteresseerd rondom ons heen lopen. Vervolgens bedanken we de directrice voor de rondgang en geven haar onze meegenomen ”bluts”ballen (stuiterballen) die ze over de groepen zal verdelen. ZDe directrice zegt nog snel even tegen Manon dat ze van harte welkom is om in zuid Afrika les te komen geven J.

Op het einde van het bezoek worden er nog foto’s gemaakt met iedereen en geven Danique en Manon de kinderen een dikke “groepsknuffel” aangrijpend om  te zien hoe dankbaar de kinderen zijn met iets kleins als een gewoon een knuffel en een arm om hun schouder……

Vervolgens rijden we met onze jeep het terrein af richting ons volgende bezoek. We gaan op bezoek naar een Sangoma , er is hiervoor een afspraak gemaakt  door onze gids Isaaq. Normaal kunnen alle dorpelingen zonder aankondiging bij haar binnen lopen maar in ons geval is een aankondiging gewenst.

De Sangoma heeft buiten een rond hutje staan waarin zij vroeger haar bezoekers ontving maar tegenwoordig ontvangt zij hen in haar woonkamer. De ruimte ligt vol met tapijten en rieten matten en iedereen gaat vervolgens om haar heen zitten. (wij krijgen een stoel maar normaal gaat iedereen op de grond zitten) DE Sangoma heeft allerlei kettingen omhangen en atributen om haar heen, ze schuift met een soort haarbos door een hoop met botjes en schelpen en krijgt hierdoor antwoorden binnen. (voor de duidelijkheid het is geen VODO J)

 Isaaq geeft aan dat we alles kunnen vragen en zij zal proberen antwoord  te geven. Er worden verschillende vragen gesteld over onder andere de toekomst, opleiding  en gezondheid en de Sangoma geeft vaak treffende antwoorden die voor ons herkenbaar zijn. Vervolgens komt er een plaatselijk familie binnen met een gehandicapte zoon, zij sluiten gewoon aan bij “onze” sessie.

Als we vragen wat en waarvoor  de losse attributen op de grond  zijn, legt ze uit dat dit typische ZULU dingen zijn. Ze vraagt een van de bezoekers (een klein jongetje) om de attributen aan te doen en een ZULU dans voor ons  te doen, erg indrukwekkend (en niet ingestudeerd) Daarna doet een andere “oudere” dame ook een ZULU jurk aan en maakt een soort vredesdans met kreten. De Sangoma vraagt of wij ook een traditionele dans hebben , we geven aan dat Manon dansles geeft. Het dansje voor doen is een beetje lastig maar Manon laat hen een filmpje van de uitvoering van dansstudio Release zien. Ze zijn erg enthousiast. Zo zie je maar weer, Dansstudio Release is inmiddels bekend “all over the world”

Rond 11.30 vertrekken we na iedereen hartelijk bedankt te hebben, weer richting onze lodge. Onderweg stopt Isaaq nog even om wat suikerriet voor ons te plukken (illegaal) en ons uit te leggen hoe we dit moeteneten. Eerst de schil met je tanden er vanaf trekken en dan een stuk afbijten van de kern, hierop kauwen zodat de suiker vrijkomt en dan de rest uitspugen. (aha)

Rond 12.15 u zijn we bij onze Lodge, jeetje wat is zuid Afrika toch rijk aan  kleine eenvoudige dingen en wat zijn de mensen toch puur. Altijd vriendelijk en met heel weinig tevreden, weer een wijze levensles voor iedereen.

Groeten en tot de volgende keer.

Léon